Kalo tek përmbajtja

Për deputetët në parlament: Si t’u përgjigjeni miteve për personat LGBTI

Opinionet publike dhe komentet e bëra për personat LGBTI shpesh i denigrojnë ata, qoftë edhe pa dashje, dhe minojnë të drejtat e tyre. Shumë komente të tilla bazohen në mite të zakonshme. Si deputetë, ju mund t’u përgjigjeni këtyre komenteve dhe të hidhni poshtë mitet përmes prizës të të drejtave të njeriut.

Mendoni se sa nga deklaratat që lexoni dhe dëgjoni për njerëzit LGBTI e mohojnë realitetin – në fakt, shumica e asaj që shkruhet dhe thuhet nuk është gjë tjetër veçse mit. Ju mund të formuloni përgjigjet e duhura të bazuara në të drejtat e njeriut ndaj deklaratave të tilla. Kushtojini vëmendje mënyrës se si kolegët tuaj në parlament flasin për personat LGBTI dhe se si personat LGBTI portretizohen në media dhe përgjigjuni në përputhje me rrethanat. Konsultohuni me organizatat lokale LGBTI për udhëzim.

MIT: Homoseksualiteti është një “dukuri perëndimore”.

Realiteti: Kjo nuk është e vërtetë. Personat LGBTI ekzistojnë kudo, në të gjitha vendet, në të gjitha grupet etnike, në të gjitha nivelet socio-ekonomike dhe në të gjitha komunitetet në mbarë botën, edhe atë për një kohë shumë të gjatë.

Ajo që është e vërtetë është se shumë nga ligjet që vazhdojnë të kriminalizojnë dhe ndëshkojnë personat LGBTI në shumë vende janë me origjinë perëndimore dhe janë një trashëgimi e kolonializmit. Ky është ende rast, edhe pse shumë nga të njëjtat fuqi ish-koloniale nuk kanë më të njëjtat ligje diskriminuese në vendet e tyre dhe i kanë zëvendësuar ato me legjislacion që promovon barazinë.

MIT: Të jesh LGBTI është e papajtueshme me fenë dhe besimin (ose një fe specifike); shkon kundër Zotit.

Realiteti: Kjo nuk është e vërtetë. Shih pjesën 8.3 “Biseda mbi temat-LGBTI dhe fenë” të manualit për parlamentarët “Avancimi i të drejtave të njeriut dhe përfshirja e personave LGBTI”, i cili shtjellon argumente të shumta që mund të përdoren për të hedhur poshtë këtë mit.

MIT: Privimi i personave LGBTI nga të drejtat e tyre njerëzore mund të justifikohet në bazë të fesë, kulturës ose traditës.

Realiteti: Diskriminimi i bazuar në orientimin seksual, identitetin gjinor, shprehjen gjinore dhe karakteristikat gjinore nuk mund të justifikohet kurrë mbi asnjë bazë.

Të drejtat e njeriut janë universale: të njëjtat të drejta i takojnë çdo qenieje njerëzore, pavarësisht se kush janë apo ku jetojnë. Historia, kultura dhe feja janë shumë të rëndësishme, por të gjitha shtetet, pavarësisht nga sistemet e tyre politike, ekonomike apo kulturore, kanë një detyrim ligjor për të promovuar dhe mbrojtur të drejtat e njeriut të të gjithëve. Këtu përfshihen edhe personat LGBTI.

Liria fetare na jep të drejtën të kemi bindjet tona (ose të mos i kemi ato), por nuk na jep të drejtën t’u imponojmë pikëpamjet tona të tjerëve, duke përfshirë diskriminimin ose dëmtimin e tyre në ndonjë mënyrë tjetër.

MIT: Personat LGBTI janë “anormalë”; janë krijim i kohëve moderne; të jesh LGBTI është një “trend”.

Realiteti: Orientimi seksual, identiteti gjinor, shprehja gjinore dhe karakteristikat gjinore nuk janë “tendenca aktuale”.

Pothuajse çdo vend ka një histori të regjistruar njerëzish, identitetet e të cilëve, manifestimet e ndryshme trupore dhe sjelljet janë shumë të ngjashme me atë që ne tani e quajmë heteroseksualitet, biseksualitet, homoseksual, persona interseksual dhe identitet transgjinor. Gjithashtu, njerëzit me ndryshime në karakteristikat gjinore shfaqin manifestime trupore natyrore dhe të larmishme që kanë ekzistuar gjithmonë në specien njerëzore.

MIT: Personat LGBTI kërkojnë “të drejta të veçanta” (disa thonë, në kurriz të të drejtave të të tjerëve).

Realiteti: Kjo nuk është e vërtetë. Nuk kërkohen të drejta të veçanta nga ose për personat LGBTI. Ata kanë të drejtë të gëzojnë të njëjtat të drejta të njeriut dhe liri themelore të cilat i takojnë çdo qenie njerëzore. Fatkeqësisht, këto të drejta dhe liri u mohohen miliona njerëzve në mbarë botën thjesht për shkak të orientimit të tyre seksual, identitetit gjinor, shprehjes gjinore dhe karakteristikave gjinore. Kjo është arsyeja pse ekziston nevoja për t’i dhënë fund diskriminimit bazuar në orientimin seksual, identitetin gjinor, shprehjes gjinore dhe karakteristikave gjinore dhe për të siguruar përfshirjen e të gjithë personave LGBTI.

Përfshirja e personave LGBTI nënkupton sigurimin e aksesit të barabartë në të drejtat e njeriut për të gjithë, duke mos favorizuar një grup ndaj një tjetri.

MIT: Të jesh LGBTI është një çështje private. Nuk ka nevojë për të nxjerrë ligje për personat LGBTI nëse ata mbajnë për vete identitetin dhe praktikat e tyre.

Realiteti: Çdo qenie njerëzore ka karakteristika gjinore, identitet gjinor dhe orientim seksual. Vetëm personat LGBTI diskriminohen dhe persekutohen për të tyren, fajësohen për dhunën që pësojnë dhe u kërkohet të fshihen. Cisgjinorët, endogjinorët (jo-intergjionor) dhe njerëzit heteroseksualë mund të jetojnë të lirë pa pasur nevojë të fshehin se kush janë. Personat LGBTI kanë të njëjtën të drejtë.

MIT: Kriminalizimi i homoseksualitetit është një ide e mirë.

Realiteti: Kriminalizimi i marrëdhënieve seksuale private midis dy të rriturve që pranojnë, qofshin marrëdhëniet homoseksuale apo heteroseksuale, është shkelje e të drejtës për privatësi, dinjitet dhe autonomi trupore, është diskriminues nga natyra dhe shkel ligjin ndërkombëtar të të drejtave të njeriut. Kur zbatohen, këto ligje shkelin të drejtën e lirisë nga arrestimi dhe ndalimi arbitrar. Kriminalizimi shërben për të justifikuar qëndrimet armiqësore ndaj personave LGBTI dhe inkurajon praktikat e dhunës, diskriminimit, zhvatjes dhe shantazhit. Zbatimi i këtyre ligjeve kushton shumë dhe nuk sjell asnjë vlerë shoqërore.

MIT: Duke shfuqizuar ligjet që kriminalizojnë marrëdhëniet e të njëjtit seks, ne po “promovojmë homoseksualitetin”.

Realiteti: Promovimi i të drejtave të barabarta për lezbiket, burrat gej dhe biseksualët nuk është “promovim i homoseksualitetit” – po thekson se të njëjtat të drejta themelore të njeriut vlejnë për të gjithë. Këto janë vlerat themelore të cilave të gjitha shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara janë të detyruara t’u përmbahen.

Për më tepër, heqja e një sanksioni penal nuk sinjalizon miratimin zyrtar; vetëm siguron që njerëzit të mos vihen në rrezik ligjor për shkak të atyre që duan.

MIT: Dekriminalizimi i homoseksualitetit do të çojë në mënyrë të pashmangshme në shfaqje publike të dashurisë që janë kulturalisht të papranueshme dhe do të kërkojnë legalizimin e martesës së të njëjtit seks.

Realiteti: Në përgjithësi, dekriminalizimi mbron vetëm të drejtën e aktivitetit seksual të vullnetshëm në një mjedis privat.

Zakonet kulturore evoluojnë, qoftë edhe gradualisht dhe madje brenda një tradite. Disa vende që e kanë dekriminalizuar homoseksualitetin kanë zbuluar se ai ka ndihmuar mjaftueshëm në ndryshimin e opinionit publik për të ndryshuar me kalimin e kohës atë që është kulturalisht e pranueshme. Përndryshe, ligje të tjera – si ato për barazinë martesore – mund të bëhen më pak të diskutueshme me kalimin e kohës. Megjithatë, ky progres është një zgjedhje legjislative e veçantë dhe domethënëse që kërkon veprime konkrete shtesë nga parlamenti.

MIT: Deputetët duhet të ndjekin opinionin publik kur ka mbështetje të madhe publike për ligjet ndëshkuese kundër personave LGBTI.

Realiteti: Përgjegjësia kryesore e parlamentarëve është avancimi i të drejtave të njeriut dhe përfshirja e të gjithë njerëzve, pa marrë parasysh sa e papëlqyeshme mund të jetë kjo pikëpamje në lidhje me personat LGBTI.

Qëndrimet negative të publikut nuk mund të përdoren kurrë për të justifikuar shkeljet e të drejtave të njeriut, duke përfshirë ligjet penale dhe ngacmimin dhe brutalitetin policor ndaj personave LGBTI, më shumë se sa mund të përdoren për të justifikuar aktet apo politikat seksiste, raciste, ksenofobike, sektare dhe të tjera diskriminuese.

Kur ekzistojnë qëndrime diskriminuese ndaj grupeve të caktuara, është përgjegjësi e parlamentarëve dhe e të tjerëve që të punojnë për të kapërcyer qëndrime të tilla përmes edukimit publik, ndërgjegjësimit dhe masave të tjera.

MIT: Nuk ka asgjë në instrumentet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut për personat LGBTI, kështu që ata nuk aplikohen.

Realiteti: Kjo nuk është e vërtetë. Përkundrazi, ligji ndërkombëtar për të drejtat e njeriut zbatohet për çdo person.

E drejta ndërkombëtare për të drejtat e njeriut vendos detyrime ligjore për shtetet për të siguruar që të gjithë njerëzit, pa dallim, të jenë në gjendje të gëzojnë të drejtat e tyre njerëzore. Orientimi seksual i një personi, identiteti gjinor, shprehja gjinore dhe karakteristikat gjinore janë status i një persoi, siç janë raca, gjinia, ngjyra e lëkurës dhe feja.

Shumë organe për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, mekanizma të të drejtave të njeriut, procedura speciale, rekomandime të Këshillit të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut, rezoluta dhe raporte të Kombeve të Bashkuara kanë pohuar vazhdimisht se personat LGBTI kanë të drejta të njëjta si personat heteroseksualë dhe cisgjinorë dhe se diskriminimi i bazuar në orientimi seksual, identiteti gjinor, shprehja gjinore dhe karakteristikat gjinore shkelin ligjin ndërkombëtar të të drejtave të njeriut.

MIT: Kur legjislacioni ynë kombëtar nuk është në përputhje me normat dhe standardet e të drejtave të njeriut, nuk mund të bëjmë shumë për këtë çështje.

Realiteti: Ndonjëherë dispozitat e ligjeve dhe politikave kombëtare mund të bien ndesh me të drejtat themelore të përfshira në të drejtën ndërkombëtare – qofshin të drejtat e njeriut të personave LGBTI ose në lidhje me grupe të tjera ose standarde specifike të të drejtave të njeriut.

Të gjitha shtetet kanë për detyrë të rishikojnë dhe reformojnë legjislacionin dhe politikat kombëtare në përputhje me standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, duke përfshirë edhe në lidhje me detyrimet e traktateve të të drejtave të njeriut. Parlamenti është përgjegjës për nxjerrjen e ligjeve dhe për këtë arsye duhet të sigurojë që legjislacioni kombëtar të jetë në përputhje dhe harmonizuar me detyrimet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut.

MIT: Ka çështje më serioze për të cilat parlamentarët duhet të fokusohen në vend të të drejtave të personave LGBTI – si arsimi, shëndeti dhe siguria.

Realiteti: Kjo është një taktikë e zakonshme që përdoret për të shpërqendruar dhe minimizuar ose injoruar përgjegjësitë e shtetit për respektimin, mbrojtjen dhe përmbushjen e të drejtave të personave LGBTI.

Të drejtat e njeriut të personave LGBTI, si ato të të gjithë njerëzve, kërkojnë vëmendje serioze dhe të përkushtuar. Personat LGBTI janë shpesh ata që kanë më shumë gjasa t’u mohohet qasja e barabartë në arsim, shëndet dhe siguri. Mbrojtja, respektimi dhe përmbushja e të drejtave të personave LGBTI në asnjë mënyrë nuk parandalon, pengon apo vonon zgjidhjen e ndonjë çështjeje tjetër.

MIT: Homoseksualiteti dhe transgjinorizmi janë sëmundje ose çrregullime mendore që mund të kurohen.

Realiteti: As homoseksualiteti dhe as transgjinorizmi nuk janë çrregullim apo sëmundje (që është konfirmuar edhe nga Organizata Botërore e Shëndetësisë). Të gjithë njerëzit kanë një identitet gjinor, duke përfshirë personat transgjinorë; i vetmi ndryshim është se i tyre është i ndryshëm nga ai që u është caktuar në lindje. Homoseksualiteti është një variacion natyral dhe jopatologjik i seksualitetit njerëzor.

OBSH gjithashtu e ka bërë të qartë se orientimi seksual dhe identiteti gjinor nuk mund të ndryshohen. Përpjekjet për të ndryshuar me forcë orientimin seksual të një personi homoseksual ose biseksual ose identitetin gjinor të një personi transgjinor, të tilla si “terapitë e konvertimit”, janë joefektive dhe të dëmshme dhe përbëjnë torturë dhe trajtim çnjerëzor.

Në fakt, personat LGBTI janë në rrezik të shtuar të çrregullimeve të shëndetit mendor për shkak të diskriminimit dhe dhunës. LGBTI-fobia dhe diskriminimi janë barriera kryesore për aksesin në kujdesin shëndetësor dhe mund të rezultojnë në një rrezik në rritje të problemeve shëndetësore që nuk lidhen me seksin, gjininë ose seksualitetin.

MIT: Interseksi është një gjendje mjekësore që mund të kurohet.

Realiteti: Rishikimi i njëmbëdhjetë i Klasifikimit Ndërkombëtar të Sëmundjeve të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (ICD-11) përfshin çrregullime të zhvillimit gjinor, një term i diskutueshëm që nënkupton se njerëzit interseks kanë trupa të panatyrshëm që duhen korrigjuar.

Megjithatë, të qenit person interseks nuk është një problem shëndetësor në vetvete. Janë vetëm disa raste kur ndërhyrja kirurgjikale duhet kryer për arsye jetike. Megjithatë, shumë foshnja dhe fëmijë interseksualë u nënshtrohen procedurave të panevojshme, jo konsensuale, jo vitale kirurgjikale dhe mjekësore, me qëllimin e vetëm për ta bërë pamjen e trupit të tyre në përputhje me një vizion binar të gjinisë.

Në fakt, “këto procedura shpesh të pakthyeshme mund të shkaktojnë infertilitet të përhershëm, dhimbje, inkontinecë, humbje të ndjeshmërisë seksuale dhe vuajtje mendore gjatë gjithë jetës, duke përfshirë depresionin, Të kryera rregullisht pa pëlqimin e plotë, të lirë dhe të informuar të personit në fjalë, i cili shpesh është shumë i ri për të marrë sjellë në vendime, këto procedura mund të cenojnë të drejtat e tyre për integritetin trupor, lirinë nga torturat dhe keqtrajtimet dhe një jetë pa praktika të dëmshme.”

MIT: Njerëzit e Interseksual janë të rrallë dhe për këtë arsye nuk janë të nevojshme ndërhyrje politike dhe ligjore.

Realiteti: Nuk ka statistika zyrtare për popullatën interseksuale, por ekspertët vlerësojnë se deri në 1.7 për qind e popullsisë ka lindur me tipare interseksuale.

Numri i supozuar i vogël i personave interseks nuk mund të përdoret si justifikim për të justifikuar mosveprimin e shteteve në lidhje me dhunën dhe diskriminimin me të cilin përballen këta njerëz. Të gjithë njerëzit duhet të jetojnë të sigurt dhe të mbrohen nga dëmtimet, ngacmimet, torturat dhe diskriminimet – dhe njerëzit interseks gjithashtu.

MIT: Nëse lejojmë njohjen ligjore të gjinisë në bazë të vetëvendosjes (pa pasur nevojë për trajtim apo operacion), të gjithë do të duan të ndryshojnë dokumentet e identifikimit.

Realiteti: Kur njerëzit transgjinorë kalojnë në tranzicion (për të jetuar si gjinia me të cilën identifikohen), ata kalojnë nëpër një sërë hapash. Këto mund të përfshijnë hapjen ndaj familjes, miqve, kolegëve dhe punëdhënësve, si dhe veshjen dhe shprehjen në përputhje me gjininë e tyre, gjë që i ekspozon ata ndaj dhunës dhe diskriminimit.

Njohja ligjore e gjinisë bazuar në vetëvendosje mbron transgjinorët nga cenimi i dinjitetit të tyre dhe u ofron atyre mbështetje në këtë proces.

Njohja ligjore e gjinisë bazuar në vetëvendosje mundëson gjithashtu vetëidentifikimin dhe mbron nga cenimi i mëtejshëm i dinjitetit të tyre ata persona interseks që nuk identifikohen me gjininë që u është caktuar në lindje dhe tashmë mund të jenë duke luftuar me traumat nga ndërhyrjet kirurgjikale dhe ndërhyrjet e tjera mjekësore bërë mbi ta pa pëlqimin e tyre.

MIT: Nëse e shtojmë identitetin gjinor si bazë të mbrojtur kundër diskriminimit, seksi nuk do të mbrohet më në mënyrë të barabartë.

Realiteti: Është e rëndësishme të përfshihet në mënyrë eksplicite identiteti gjinor si bazë për mbrojtje në legjislacion. Njerëzit mund të diskriminohen për shkak të seksit në certifikatën e lindjes; ata gjithashtu mund të diskriminohen për shkak të identitetit të tyre gjinor, veçanërisht kur nuk përputhet me seksin e tyre në certifikatën e lindjes (siç ndodh shpesh). Prandaj, personat transgjinorë diskriminohen sepse janë transgjinorë. Shtimi i identitetit gjinor si bazë në ligjet kundër diskriminimit ofron mbrojtje konkrete për personat transgjinorë, të cilët janë ende një nga grupet më të diskriminuara në shoqëritë tona në të gjitha aspektet e jetës së përditshme.

MIT: Të gjithë personat LGBTI kanë HIV/AIDS.

Realiteti: Kjo nuk është e vërtetë. HIV prek të gjithë njerëzit, pavarësisht nga orientimi i tyre seksual dhe identiteti gjinor, duke përfshirë burrat dhe gratë heteroseksuale. Kushdo që kryen marrëdhënie seksuale të pambrojtur, ka pajisje të përbashkëta për injeksion ose ka transfuzion me gjak të kontaminuar është në rrezik. Foshnjat mund të infektohen me HIV nga nënat e tyre gjatë shtatzënisë, gjatë lindjes ose pas lindjes nëpërmjet ushqyerjes me gji.

Ajo që është e vërtetë është se barrierat për gëzimin e të drejtave të njeriut, veçanërisht stigma, diskriminimi, dhuna dhe përjashtimi social që shpesh përjetojnë personat LGBTI, mund të ndikojnë në masën në të cilën ata mund të kenë akses në shërbimet dhe informacionin e parandalimit dhe trajtimit të HIV-it, gjë që i lë ata madje më vulnerabël dhe me rrezik të shtuar të ekspozimit ndaj HIV-it. Kjo përvojë cenueshmërie dhe margjinalizimi duhet trajtuar si barriera kryesore për të drejtat e njeriut që pengojnë personat LGBTI të kenë akses në shërbime.

MIT: Të qenit rreth personave LGBTI ose të kesh akses në informacione rreth homoseksualitetit rrezikon mirëqenien e fëmijëve.

Realiteti: Ky është një mit. Të mësuarit rreth LGBTI-së ose të kalosh kohë me personat që janë LGBTI nuk ndikon në orientimin seksual ose identitetin gjinor të të miturve dhe as nuk dëmton mirëqenien e tyre.

MIT: Dhënia e dukshmërisë ndaj çështjeve të orientimit seksual, identitetit gjinor, shprehjes gjinore dhe karakteristikave gjinore në arsim dhe/ose edukim seksual inkurajon fëmijët dhe adoleshentët të bëhen LGBTI.

Realiteti: Arsimi gjithëpërfshirës nuk i bën fëmijët LGBTI, por u jep atyre mjetet e nevojshme për të kuptuar se sa të ndryshëm janë gjinia, seksualiteti dhe trupat njerëzorë, për të njohur veten e tyre dhe redukton ndjeshëm ekspozimin ndaj bullizmit dhe dhunës në shkollë duke ushqyer një mjedis të sigurt dhe të favorshëm pa turp.

UNESCO ka mbrojtur edukimin gjithëpërfshirës seksual (CSE) për më shumë se 10 vjet. “Një numër i konsiderueshëm provash tregojnë se ECEC u mundëson fëmijëve dhe të rinjve të zhvillojnë njohuri, qëndrime dhe aftësi të sakta dhe të përshtatshme për moshën; vlerat pozitive, duke përfshirë respektimin për të drejtat e njeriut, barazinë gjinore dhe diversitetin, si dhe qëndrimet dhe aftësitë që kontribuojnë në marrëdhënie të sigurta, të shëndetshme dhe pozitive.”

MIT: Një familje përbëhet nga burri, gruaja dhe fëmijët. Format e tjera të familjeve janë të panatyrshme dhe i vënë fëmijët në rrezik.

Realiteti: Ka shumë kërkime sociologjike dhe psikologjike që tregojnë se fëmijët e rritur në “familje ylberi” nuk janë më keq se fëmijët e tjerë.

Familje të ndryshme (p.sh. jashtë modelit heteronormativ të burrit, gruas dhe fëmijëve) kanë ekzistuar gjithmonë dhe vazhdojnë të ekzistojnë në shumë shoqëri: fëmijë të rritur nga anëtarë të familjes përveç prindërve të tyre – nga komunitete më të gjera, prindër të vetëm, vëllezërit e motrat e tyre, etj. – janë gjithçka tjetër veçse “të panatyrshme”. Politikat dhe ligjet duhet të bazohen në parimin e interesit më të mirë të fëmijës (Konventa për të Drejtat e Fëmijës) dhe në kapacitetin e kujdestarëve për t’u kujdesur për fëmijë të shëndetshëm dhe të lumtur.

MIT: Personat LGBTI janë pedofilë dhe “të rrezikshëm për fëmijët”.

Realiteti: Nuk ka asnjë lidhje mes të qenit lezbike, gej, biseksual, transgjinor ose person interseks dhe abuzimit me fëmijët. Provat tregojnë se personat LGBTI në mbarë botën, si dhe personat heteroseksualë, cisgjinorë dhe endoseksualë, janë prindër, mësues dhe modele të mira për të rinjtë.

Portretizimi i personave LGBTI si pedofilë ose si të rrezikshëm për fëmijët është i gabuar dhe fyes. Ai largon vëmendjen nga nevoja për masa serioze dhe të përshtatshme për të mbrojtur të gjithë fëmijët, përfshirë ata që njohin orientimin e tyre seksual dhe identitetin gjinor. Të gjitha format e abuzimit seksual, përfshirë edhe ndaj fëmijëve, duhet të parandalohen dhe ndëshkohen kur ato ndodhin, pavarësisht se cilët janë autorët.

MIT: “Ideologjia gjinore” është ajo që i bën njerëzit transgjinorë.

Realiteti: Ideologjia gjinore është një koncept i përdorur nga lëvizjet konservatore për të ndaluar progresin që tashmë është bërë dhe po bëhet drejt barazisë.

“Të flasësh për gjininë si i vetmi “realitet objektiv” është një mënyrë për të thënë se biologjia është ajo që e bën dikë femër apo mashkull – i njohur ndryshe si “determinizëm biologjik”. Gjatë gjithë historisë, determinizmi biologjik është përdorur për të shtypur gratë. Për shembull, është përdorur për të argumentuar se “vendi i grave është në shtëpi” për shkak të faktit biologjik që ato lindin fëmijë, ose se dhuna ndaj grave është e natyrshme në dallimin biologjik midis burrave dhe grave dhe jo rezultat i marrëdhënieve gjinore të pushtetit dhe konstruktit social të gjinisë.”


Burimi: Parliamentarians for Global Action